Той, хто дорыць свята, або Сакрэты галоўнага Дзеда Мароза краіны
У многіх краінах свету Новы год лічыцца адным з галоўных свят. Гэта не толькі каляндарная ўрачыстасць, але і важная падзея, якая аб'ядноўвае членаў сям'і і сяброў. А адным з вечных яго сімвалаў з'яўляецца Дзед Мароз (імя можа быць розным, але сутнасць застаецца нязменнай): менавіта ён стварае чароўную атмасферу і асаблівы настрой. Таму напярэдадні свята мы ўзялі інтэрв'ю ў галоўнага Дзеда Мароза краіны, заслужанага артыста Беларусі Уладзіміра Радзівілава.
Магія мастацтва даўжынёй у жыццё
Я — сапраўдны чараўнік, які дорыць радасць дзецям і дарослым ужо 28 гадоў. Стаць артыстам хацеў з самага ранняга дзяцінства. Калі быў маленькі, мама, седзячы са мной на печы, спявала песні, і, мусіць, ужо тады мастацтва пачало «паглынаць» мяне. У 1986 годзе скончыў Мінскае музычнае вучылішча імя Глінкі па спецыяльнасці «Спевы», у 1988 годзе — Усерасійскую творчую майстэрню эстраднага мастацтва ў Маскве па спецыяльнасці «Канферансье», у 2004 годзе — Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт культуры і мастацтваў па спецыяльнасці «Мастацтва эстрады». Пасля браў удзел у канцэртных праграмах разам з вядомымі эстраднымі артыстамі, такімі як Уладзімір Вінакур, Віктар Вуячыч, Валерый Лявонцьеў, Клара Новікава, Аляксандра Пахмутава, ансамблі «Сябры» і «Песняры».
Перш чым стаць Дзедам Марозам, я быў катом Матроскіным, ваўком і нават Карлсанам. Упершыню ў рукі да мяне чароўны кій трапіў, калі мне быў усяго 21 год. Блізкія былі вельмі пазітыўна і радасна настроены да такога майго новага «звання», а сябры да гэтага часу прыводзяць да мяне на спектаклі сваіх дзяцей, каб я іх павіншаваў. Спачатку галоўныя ёлкі праходзілі ў канцэртнай зале «Мінск», затым у цырку, і толькі пасля ўзвядзення Палаца Рэспублікі свята перамясцілася туды. І ў гэтай грымёрцы я ўжо 25 гадоў. Нават падчас самага першага выхаду на сцэну на навагоднім прадстаўленні мне не было страшна, а вось хваляванне прысутнічае да гэтага часу. Бо дзеці — гледачы асаблівыя, іх не падманеш. Нават калі юныя гледачы прыходзяць на мае іншыя спектаклі, падбягаюць пасля выступлення і бяруць аўтограф як у Дзядулі Мароза. Яны ж адчуваюць любую фальш, тым больш калі гаворка ідзе пра шчырую дзіцячую любоў да цудаў, Новага года і, вядома ж, да мяне — Дзеда Мароза.
Нашы сцэнарыі заўсёды непаўторныя
Як я ўжо казаў, Дзядулем Марозам служу ўжо 28 гадоў і магу запэўніць, што ні разу за ўвесь час сюжэт Галоўнай ёлкі краіны не паўтараўся. А рэпетыцыі пачынаюцца з сярэдзіны лістапада. Гэта заўсёды новыя сцэнарыі, касцюмы, героі... Маімі самымі любімымі спектаклямі былі «Па шчупаковай волі», «Дванаццаць месяцаў» і «Марозка». Яны запалі ў душу, бо ў іх аснове — старыя, добрыя казкі, якія я так моцна люблю. У гэтым годзе прадстаўленне будзе вельмі маляўнічае, задзейнічана мноства маленькіх акцёраў, яны, дарэчы, вельмі прафесійна выконваюць свае абавязкі, але пад канец выступленняў іх накрывае сентыментальнасцю, што выглядае міла і кранальна. А яшчэ будзе шмат «магічных пераўтварэнняў», але не будзем пакуль раскрываць усе таямніцы. Адно заўсёды застаецца нязменным — шквал, бура непадробленых эмоцый, якія зыходзяць ад гледачоў хваляй да нас на сцэну.
Нельга не адзначыць проста шыкоўныя і чароўныя касцюмы ў гардэробе Дзядулі Мароза. За гэта адказваюць спецыяльныя мастакі-мадэльеры, якія падбіраюць іх да нашых спектакляў. Сёлета мой касцюм прыгожага блакітнага колеру з элементамі беларускага арнаменту. Акрамя футра, мне яшчэ шыюць шапачку і рукавічкі. Зразумелая справа, што такую прыгажосць не зробяць за адзін дзень — я хаджу на прымеркі, дзесьці нешта карэкцірую, бо галоўнае, каб касцюм быў зручны і не скоўваў рух. Яшчэ адным адрозненнем, акрамя колеру касцюма, у гэтым годзе стала адсутнасць кішэняў, раней я клаў туды цукеркі для дзятвы, але падчас выступлення яны ўсе растаюць ад нашай гарачай атмасферы (смяецца).
Чараўнік павінен ведаць «трэнды»
Наш свет не стаіць на месцы — развіваецца, становіцца больш мадэрнізаваным, і дзеці — разам з ім. Да ковіду яны ўвесь час падбягалі да мяне са сваімі лістамі, пажаданнямі. Нават дзеткі, якія іграюць у спектаклі, амаль заўсёды просяць тое, што толькі з'явілася ў прысвечанай ім індустрыі, так бы мовіць «навінкі» дзіцячага свету. Вядома, мне даводзіцца адпавядаць, разумець, пра што яны ўвогуле просяць. Заўсёды перад спектаклямі сяджу ў грымёрцы і гляджу ў інтэрнэце ўсю гэтую інфармацыю. Вось раней, напрыклад, была проста звычайная лялька Барбі, а зараз? Ёсць лялька для кармлення, ёсць Барбі для плавання, ёсць спецыяльныя для пераапранання, і гэта самая драбніца такіх інавацый. Я вам больш скажу, у мяне ёсць «Інстаграм», праўда, як у артыста, а не Дзеда Мароза. Але калі б я вёў яго як добры чараўнік, то посціў бы фатаграфіі і відэа дзяцей з нашых спектакляў, іх пажаданні, розныя песні, казкі і гульні пра Новы год і ўсё ў такой тэматыцы. Таму, як вы бачыце, Дзед Мароз таксама ў «трэндах» і ідзе ў нагу з часам.
Перад кожным Новым годам рыхтуюся, каб радаваць дзетак, і гэта датычыцца не толькі вывучэння новых цацак і сацыяльных сетак. Шукаю новыя цікавыя загадкі, гляджу навагоднія фільмы і мультфільмы, але, шчыра кажучы, маімі любімымі нязменна застаюцца старыя казкі, яшчэ, скажам так, «савецкай вытворчасці», асабліва «Марозка», «Пунсовая кветачка» і «Па шчупаковай волі». Ну і які ж Новы год без песень? Я — Дзядуля Мароз, які спявае. Любімай і незаменнай падчас карагодаў застаецца «У лесе нарадзілася елачка». А яшчэ вельмі люблю песню, якую напісалі спецыяльна для мяне. Яна называецца «Навагодняя ноч». Што датычыцца танцаў, то ў маім футры хіп-хоп і брэйк-данс, вядома, не патанцуеш, але падчас спектакляў нейкую харэаграфію нам усё роўна ставяць, і я яе выконваю. Ну і, вядома, карагоды вакол пухнатай прыгажуні — куды ж без іх!
Бывае такое, што дзеці Дзеда Мароза баяцца. Аднойчы мама прывяла да мяне маленькага хлопчыка, і ён спалохаўся. Ну, канешне, велізарны барадаты незнаёмы дзядзька... Але ў гэты момант уключаюцца навыкі псіхолага. Я ўзяў яго на рукі, пагаварыў з ім, і ўсё наладзілася. Праз пару хвілін ён павесялеў і ўжо расказваў мне вершык, на вушка распавёў сваё жаданне — мама была проста ў шоку! Менавіта для такіх сітуацый у Дзядулі Мароза заўсёды павінны быць веды псіхолага.
Не прафесія, а хутчэй пакліканне
Прызнаюся вам шчыра: я вельмі шчаслівы і ганаруся, што з'яўляюся Дзядулем Марозам Галоўнай ёлкі краіны! Не кожны справіцца з такім званнем. Цяпер шмат акцёраў, аніматараў, якіх бацькі могуць замовіць у агенцтве для віншавання свайго дзіцяці, але далёка не ўсе з іх змогуць падарыць дзіцяці сапраўдную казку, а галоўнае, навагодні настрой і веру ў цуды! Я лічу, што ў першую чаргу для таго, каб насіць «тытул» Дзядулі Мароза, чалавек павінен быць добрым і шчырым. Як я ўжо казаў, дзеці адчуваюць любы фальш. Па-другое, прафесійная творчая адукацыя ніколі не перашкодзіць Дзеду Марозу. Яшчэ патрэбны хоць бы базавыя веды псіхалогіі дзяцей рознага ўзросту і ўвогуле гісторыі гэтага свята. Ну і, вядома ж, сапраўдны Дзядуля Мароз павінен любіць і паважаць сваю справу і шчыра верыць у тое, што дорыць сваім гледачам!
Калі навагоднія прадстаўленні заканчваюцца, я люблю ўдзяляць час сваёй сям'і, сябрам і, вядома ж, хобі. Вельмі люблю гатаваць, адпачываць на дачы, збіраць анекдоты... А яшчэ ў мяне вялізная калекцыя дзядоў марозаў: якія спяваюць, танцуюць, з розных краін — усяго каля дзвюх соцень. Гэтая калекцыя пачала фарміравацца з самых першых ёлак, нейкія фігуры я купляю сам, многія дастаюцца ў якасці падарунка. Думаю, і гэты Новы год не стане выключэннем, і мая калекцыя папоўніцца.
У навагоднія цуды вераць усе!
Я — чалавек веруючы: веру ў Бога і, канешне ж, у Дзеда Мароза. Калі я быў дзіцем, то сам пісаў яму лісты. Самым запамінальным і любімым маім падарункам былі канькі — не такія як цяпер — апранаеш як чаравікі. Іх трэба было папружкамі прышпіліць да валёнкаў, двухпалосныя. Цяпер у мяне ўжо, вядома, іншыя жаданні. Я хачу, каб усе былі здаровыя, каб Беларусь квітнела, каб ва ўсім свеце скончыліся войны, быў мір на ўсёй планеце і ўсе адзін да аднаго ездзілі ў госці. Вось чаго хоча Дзядуля Мароз. А наогул, ён не просіць сабе падарункаў, нягледзячы на тое, што ў мяне ёсць чароўны кій (паказвае на яго), які выконвае любыя жаданні. Вы, дарэчы, таксама можаце загадаць (наш карэспандэнт не прапусціў такой магчымасці і пасля размовы загадаў сваё жаданне).
З узростам прыходзяць свае веды, мары, мэты, і часта людзі пачынаюць казаць, што больш не вераць у цуды... Але я вам скажу так: Дзед Мароз — персанаж, без якога Новы год ніколі не адбудзецца. Гэта той персанаж, які мусіць быць і дарыць людзям шчасце. Таму я не веру, што існуе хоць адзін чалавек на зямлі, які шчыра не верыць у Дзеда Мароза. І я шмат разоў ужо ў гэтым пераконваўся. Калі ўцягваеш бацькоў у карагод, яны з радасцю ў яго ўступаюць, забываючыся на час пра ўсе свае справы і праблемы пад песню «Маленькая елачка», якая такая любімая і знаёмая ўсім з дзяцінства.
«Звяздзе» і чытачам — спраўджвання жаданняў
Я хачу пажадаць выдатнай газеце «Звязда» дабрыні, любові і шчырасці ў напісаным. Вы цудоўная газета, я вам нават прызнаюся, што купляю яе, чытаю і хачу пажадаць — ад кіраўніцтва і да пішучых карэспандэнтаў — шчасця, моцнага здароўя, каб заўсёды калектыў быў напоўнены мудрымі і таленавітымі людзьмі. І чыталі яе не толькі ў Беларусі, але і за яе межамі! А вашым чытачам хацеў бы перадаць навагодні настрой праз радкі верша Дзеда Мароза:
«Пушистый снег летит с небес, шампанским пенятся бокалы! И Новый год как царь чудес приходит к нам с волшебным балом, и Новый год встречаем мы и ёлка сладко пахнет детством... И нам тепло среди зимы и все слова идут от сердца, надежда, вера и любовь, как звёзды вспыхнут в эту полночь! И новый год, как добрый бог, услышит вас и все исполнит!».
Фота дадзены героем