Аляксандр Лукашэнка: У нас адна дзяржава, адзін закон і агульная гістарычная памяць на ўсіх
Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка раздзяліў гістарычнасць першага святкавання Дня народнага адзінства разам з удзельнікамі форуму «Сімвал адзінства», што прайшоў у «Мінск-Арэне». Спецыяльна дзеля свята кіраўнік дзяржавы раней вярнуўся з Душанбэ, дзе прымаў удзел у саміце АДКБ — ШАС.
Вітаючы ўдзельнікаў свята, Аляксандр Лукашэнка падкрэсліў, што сёння адраджаецца традыцыя ўспамінаць падзею, якая вярнула ўсім разрэзаную па-жывому родную зямлю. «У далёкім 1939-м Беларусь ўз’ядналася ў сваіх нацыянальных межах. Стагоддзямі падзяляемы паміж княствамі, каралеўствамі і імперыямі народ упершыню атрымаў шанец пабудаваць уласную дзяржаву на сваёй гістарычнай зямлі. Гэта здарылася больш за 80 гадоў таму 17 верасня», — сказаў ён.
Па словах беларускага лідара, для пакаленняў, якія жывуць цяпер, гэты дзень — наша гістарычная памяць. Памяць, якая звязвае разам людзей і эпохі, перадае вопыт і перасцерагае ад фатальных памылак. «Уся наша гісторыя часам цяжкага і драматычнага шляху да набыцця і захавання сваёй дзяржаўнасці не раз пацвярджала найстаражытную мудрасць: сіла — у адзінстве», — падкрэсліў кіраўнік дзяржавы.
«Беларускі народ зноў здабыў права жыць»
Аляксандр Лукашэнка звярнуў увагу, што беларусы ведаюць, што значыць ва ўгоду чужым нацыянальным інтарэсам, нечым празмерным геапалітычным амбіцыям страціць палову роднай зямлі, страціць сувязь з блізкімі і сябрамі на доўгія 20 гадоў.
«На доўгія 20 гадоў звыш чатырох мільёнаў чалавек, якія пражывали на акупаванай Польшчай тэрыторыі, былі пазбаўлены права размаўляць на роднай мове, вучыцца ў нацыянальных школах, развіваць сваю самабытную культуру. Ды і проста беларусамі звацца. Няма нічога дзіўнага ў тым, што 17 верасня 1939 года жыхары Заходняй Беларусі сустракалі Чырвоную армію як вызваліцельніцу. Са слязамі на вачах і кветкамі. Памятаюць гэтую сустрэчу архіўныя фота, якія беражліва захоўваюцца ў старэнькіх сямейных альбомах», — сказаў Прэзідэнт.
Паводле яго слоў, сёння мы не ў сілах прымусіць замаўчаць нацыяналістаў розных масцяў, нашчадкаў калабарацыяністаў, якія атаясамліваюць гэтую падзею з нападам фашысцкай Германіі на Польшчу. Але можна адказаць фактамі. «Да сярэдзіны верасня далёкага 1939 года Польшча пацярпела паражэнне ў вайне з Германіяй, польскія войскі былі разгромленыя. Урад збег ў Вялікабрытанію. Дзяржава перастала існаваць. Гэта Польшча. Над Заходняй Беларуссю, якая ўваходззіла ў склад ужо неіснуючай Польшчы, навісла цень нацызму. Вярнуўшы страчаныя спрадвечна беларускія землі, савецкі ўрад спыніў смяротную пагрозу для жыхароў рэгіёну на цэлых два гады», — падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка.
За спіной Прэзідэнта на экране была прадстаўлена карта Беларусі ў 1921 годзе. Ён падкрэсліў, што гэта не проста так. Карту размясцілі, каб ячшэ раз паказаць, якой тады была краіна — разадраная, разарваная і напалову аддадзеная.
«Гэта было справядліва? Не. 20 гадоў людзі пакутавалі, 20 гадоў з іх здзекваліся, забаранялі размаўляць так, як яны хочуць. Дзецям няма дзе было вучыцца. Ішла паланізацыя гэтай часткі Беларусі. Мы не маглі з гэтым змірыцца», — канстатаваў Аляксандр Лукашэнка. Ён звярнуў увагу на яшчэ адзін важны момант. Чаму ў 1939 годзе палякі не абаранілі свае спрадвечна польскія землі? Чаму за два тыдні здалі ўсю Польшчу да Гродна і Брэста? «Чаму вы не паміралі там, калі гэтая ваша зямля? Што ж можна было казаць „Усходніх крэсах“? Там за Бугам нашы дні былі б палічаныя. Не трэба спрачацца, давайце шчыра: тады была адноўлена справядлівасць. Беларускі народ зноў здабыў права жыць», — канстатаваў кіраўнік дзяржавы.
Беларускі лідар канстатаваў, што ў 1939 годзе беларусы абаранялі сваю зямлю і беларускі народ здабыў права жыць і развівацца ў межах адной рэспублікі.
Уз’яднанне Беларусі дало імпульс развіццю
За кароткі час у заходніх абласцях людзі атрымалі бясплатнае медыцынскае абслугоўванне, пачалі дзейнічаць амаль 6 тысяч школ, адкрыліся нацыянальныя ВНУ і тэатры. Будаваліся новыя фабрыкі і заводы, каб людзям даць працоўныя месцы і яны маглі пракарміць сваю сям’ю. Ва ўсіх абласных гарадах і райцэнтрах з’явіліся беларускія газеты і часопісы.
«Уз’яднанне ў 1939 годзе Беларусі дало магутны імпульс развіццю эканомікі, навукі, культуры. Але галоўнае — беларусы аб’ядналіся. Былі разам і ў барацьбе супраць прыхільнікаў аднаўлення „вялікай“ Польшчы, і ў барацьбе з гітлераўскімі акупантамі», — упэўнены беларускі лідар.
Аляксандр Лукашэнка ўспомніў, што на палях бітваў, у партызанскіх атрадах і падполлі жыхары Заходняй і Усходняй Беларусі, не задумваючыся, паміралі за сваю Бацькаўшчыну. «У гэтай самай страшнай і жорсткай вайне ў гісторыі чалавецтва дужэла і гартавалася народнае адзінства беларусаў, рускіх, украінцаў, палякаў, яўрэяў і іншых малых народаў, якія пражывалі ў рэспубліцы», — адзначыў ён.
Прэізідэнт падкрэсліў, што ў неймаверных выпрабаваннях беларускі народ фармаваўся ў адзіную нацыю. І сёння можна з гонарам гаварыць, што савецкая рэспубліка, якая стала ў 1945-м сузаснавальнікам Арганізацыі Аб’яднаных Нацый, заняла ганаровае месца ў міжнароднай супольнасці, адбылася як беларуская нацыянальная дзяржава з роўнымі правамі для ўсіх грамадзян.
Выпрабаванні на трываласць
Кіраўнік дзяржавы звярнуў увагу, што у ХХ стагоддзі наша нацыянальнае адзінства не раз было выпрабаванае на трываласць. У 1990-я, калі народ адхіліў спробу пабудаваць на сваёй зямлі нацыяналістычную дзяржаву вельмі радыкальнага толку (з лозунгам «Беларусь для беларусаў»), не даў разваліць краіну і расцягнуць багацце па кутах, захаваў мір і згоду ў грамадстве.
«І ў жніўні — верасні мінулага года, калі ў востры перыяд развязанай супраць нас гібрыднай агрэсіі беларусы абаранілі сваю дзяржаўнасць. Мы, сапраўдныя беларусы, не далі паўтарыць бліцкрыг 40-х гадоў мінулага стагоддзя. Але да драматычных ўрокаў першай паловы мінулага стагоддзя мы вяртаемся не для таго, каб кагосьці папракнуць. Я паўтару, што казаў не раз. Суседзі нам дадзены ад Бога. У адносінах з усімі мы імкнемся да міру і дружбы. Мы ніколі не квапіліся на чужы каравай або кавалачак зямлі, нам свайго хапае. Мы не нагадваем ім, што Беласток — гэта беларускія землі. Што Вільнюс і землі навокал — беларускія. Мы пра гэта не кажам», — падкрэслў Аляксандр Лукашэнка.
Не было б гэтага дня — не было б нас
Прэзідэнт назваў унутрыканфесіянальную раўнавагу і міжнацыянальнае адзінства — непарушнай асновай нашага грамадства.
«Усе мы, хто жыве на гэтай зямлі,, — беларускі народ. У нас адна дзяржава, адзін закон і агульная гістарычная памяць на ўсіх. Гэта непарушна. Гэта назаўжды. Але ніколі мы не дазволім гераізаваць бурых і іншых забойцаў беларускага народа. Такімі яны назаўжды застануцца ў нашай гістарычнай памяці, — сказаў кіраўнік дзяржавы, — І няма чаго тут рабіць тым, хто гэтых злачынцаў цягне з забыцця. Тым, хто спрабуе падпарадкаваць, растаптаць, разарваць нашу суверэнную краіну, зрабіць яе часткай санітарнага кардону, які акружае братнюю Расію», — дадаў ён.
Аляксандр Лукашэнка заўважыў, што сёння многія кажуць, а можа варта забыць усё, што было менш за сотню гадоў таму. Маўляў, была Хатынь, але ж там ёсць помнік, як і тысячы іншых помнікаў. «Можна забыць. Але вы не забудзьцеся, беларусы, адно. Як толькі мы забудзем дарогу да гэтых помнікаў, як толькі зарасце хмызняком дарога да Хатыні — гэта зноў паўторыцца, гэта зноў прыйдзе ў нашы дамы. Пакуль мы памятаем, мы жывём. І проста жыццёвая мудрасць — калі мы забудзем іх, сапраўды гэтак жа забудуцца нас. Таму мы не павінны гэтага дапусціць, гэта ў нашых славянскіх сэрцах і думках», — перасцярог ён.
Беларускі лідар падкрэсліў, што ў аснове народнага адзінства — найстаражытная ў нашай дзяржаве традыцыя народаўладдзя. «Свой гістарычны шлях і палітычны статус мы разам выбіраем на рэспубліканскіх рэферэндумах і ўсебеларускіх сходах. Выбіраем сэрцам! Менавіта так ў 2021-м годзе — у Год народнага адзінства — было агучана і падтрымана большасцю галасоў беларусаў прапанова зрабіць дзень 17 верасня сваім новым дзяржаўным святам.
Аляксандр Лукашэнка заклікаў белаоусаў памятаць, што Дзень народнага адзінства — галоўнае свята, якое доўгія дзесяцігоддзі сарамліва не хацелі адзначаць. Па яго словах, не было б гэтага дня — не было б нас.
Якая прыгажуня наша краіна!
Прэзідэнт расказаў, пра свае ўражанні ад нядаўнай паездкі ў Таджыкістан, неверагодна прыгожую краіну. Па яго словах, кожны раз падлятаючы да Душанбэ, ён здзіўляецца, як там працуюць людзі. Кожны кавалачак зямлі дагледжаны, паколькі ад гэтага залежыць жыццё людзей. І навокал — страшная сітуацыя, у чарговы раз узарваўся Афганістан.
«Краіна растузаная грамадзянскай вайной два з дзясяткам гадоў таму назад, падхопленая на рукі маім сябрам Рахмонам, толькі пачала падымацца. Людзі толькі ў мінулым годзе атрымалі дастатковую колькасць электраэнергіі. Жыццё вельмі цяжкае, але людзі пераадольваюць гэта. І зноў бяда. Я да чаго гэта кажу. Да таго, каб вы бераглі тое, што ёсць. Як толькі мы страцім гэта — бяда, бяды не абмінуць. І калі ты вяртаешся дадому, у чарговы раз пачынаеш разумець, якая прыгажуня ў нас краіна. У якім выдатным месцы, падораным нам богам, мы жывем. Беражыце гэта. Гэта належыць нашым дзецям», — падзяліўся Прэзідэнт.
Звяртаючыся да народу Беларусі, Аляксандр Лукашэнка падкрэсліў, што новае дзяржаўнае свята зойме такое ж годнае месца ў нашай сучаснай гісторыі, як Дзень Перамогі і Дзень Незалежнасці. Калі б не было гэтага ўз’яднання, не было б у нас Дня Перамогі і Дня Незалежнасці. Нас бы не было, бо не было б зямлі, на якой нарадзіліся нашы продкі.
«Таму што дата — 17 верасня — жыла і будзе жыць у сэрцы і памяці беларускага народа. І мы, грамадзяне сучаснай незалежнай Беларусі, ведаем, што назаўсёды звязаны самабытным лёсам розных пакаленняў беларусаў, якія тысячы гадоў жывуць на гэтай зямлі. На нашай з вамі роднай беларускай зямлі», — сказаў Аляксандр Лукашэнка.